- w sprawie kwalifikowalności środków transportu w ramach poddziałania 19.2 „Wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność” (dalej: poddziałanie 19.2) w odniesieniu do operacji realizowanych w zakresie innym, niż zakres określony § 2 ust. 1 pkt 2 lit a) rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 24 września 2015 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach poddziałania „Wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 (Dz. U. poz. 1570 z późn.zm.) (dalej: rozporządzenie wykonawcze)
- „ograniczeń” w ustalaniu wysokości kosztów kwalifikowalnych środków transportu oraz metodyki ustalania wysokości tych kosztów kwalifikowalnych.
Ad. 1) Interpretacja przepisów prawa zakresie interpretacji środków transportu.
Zgodnie z przepisami (§ 17 ust. 1 pkt 6 w zw. z § 18 ust. 3) rozporządzenia wykonawczego, pomoc na operację w zakresie innym niż określony w § 2 ust. 1 pkt 2 lit. a (tj. w zakresie innym niż podejmowanie działalności gospodarczej) jest przyznawana w formie refundacji kosztów kwalifikowalnych, do których zalicza się koszty zakupu środków transportu, z wyłączeniem zakupu samochodów osobowych przeznaczonych do przewozu mniej niż 8 osób łącznie z kierowcą (…) przy ustalaniu wysokości pomocy koszty ogólne są uwzględniane w wysokości nieprzekraczającej 10% pozostałych kosztów kwalifikowalnych operacji, a koszty zakupu środków transportu – w wysokości nieprzekraczającej 30% pozostałych kosztów kwalifikowalnych operacji, pomniejszonych o koszty ogólne.
Z cytowanych przepisów wynika kwalifikowalność środków transportu:
- „w ujęciu przedmiotowym” koszt kwalifikowalny może stanowić każdy środek transportu z wyłączeniem zakupu samochodów osobowych przeznaczonych do przewozu mniej niż 8 osób łącznie z kierowcą (zatem należy przyjąć, iż z wyłączeniem samochodów osobowych przeznaczonych do przewozu mniej niż 8 osób wraz z kierowcą, każdy inny środek transportu może stanowić koszt kwalifikowalny w ramach poddziałania 19.2)
- „w ujęciu finansowym” – wysokość kwalifikowalna środka transportu nie może stanowić więcej niż 30% pozostałych kosztów kwalifikowalnych operacji, pomniejszonych o koszty ogólne.
Zasady kwalifikowalności środków transportu w ramach poddziałania 19.2 PROW na lata 2014-2020 są odmienne (w szczególności „w ujęciu finansowym”) niż zasady kwalifikowalności środków transportu w przywołanym przez Pana w zapytaniu działaniu 312 „Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw” PROW na lata 2007-2013 (dalej: działanie 312).
Zgodnie z zasadami przyznawania pomocy w ramach funkcjonującego w perspektywie 2007-2013 działania 312, refundacji mogły podlegać:
- „w ujęciu przedmiotowym” środki transportu z wyłączeniem zakupu samochodów osobowych przeznaczonych do przewozu mniej niż 8 osób łącznie z kierowcą
- „w ujęciu finansowym” – poza ograniczeniami dotyczącymi wysokości kwalifikowalnej kosztów zakupu: pojazdów samochodowych służących do przewozu towarów lub osób, naczep lub przyczep, wysokość kwalifikowalna środka transportu mogła stanowić 100 % jego wartości netto .
Zatem, w ramach poddziałania 19.2 ograniczeniom „w ujęciu finansowym” podlegają wszystkie środki transportu, bez względu na rodzaj/przeznaczenie środka transportu.
W związku z powyższym, wyjaśnienia jedynie wymaga, na gruncie przepisów powszechnie obowiązujących, w tym rozporządzenia wykonawczego, co należy rozumieć przez środek transportu „w ujęciu przedmiotowym” w ramach poddziałania 19.2. Wobec powyższego, kluczowym jest określenie, jaki rodzaj środka transportu nie jest samochodem osobowym.
Biorąc pod uwagę przepisy prawa o ruchu drogowym środek transportu jest pojazdem. Zgodnie bowiem z definicją pojęcia „pojazd” zawartą w art. 2 pkt 31 ustawy z dnia z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2012 r. poz. 1137) (dalej: ustawa o ruchu drogowym), „pojazd” to środek transportu przeznaczony do poruszania się po drodze oraz maszyna lub urządzenie do tego przystosowane.
Z kolei na gruncie przepisów o podatku dochodowym, samochodem osobowym jest pojazd samochodowy w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, konstrukcyjnie przeznaczony do przewozu nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą, z wyjątkiem:
1.pojazdu samochodowego mającego jeden rząd siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą:
- klasyfikowanego na podstawie przepisów o ruchu drogowym do podrodzaju: wielozadaniowy, van lub
- z otwartą częścią przeznaczoną do przewozu ładunków,
2.pojazdu samochodowego, który posiada kabinę kierowcy z jednym rzędem siedzeń i nadwozie przeznaczone do przewozu ładunków jako konstrukcyjnie oddzielne elementy pojazdu,
3.pojazdu specjalnego, jeżeli z dokumentów wydanych zgodnie z przepisami o ruchu drogowym wynika, że dany pojazd jest pojazdem specjalnym, i jeżeli spełnione są również warunki zawarte w odrębnych przepisach, określone dla następujących przeznaczeń:
-agregat elektryczny/spawalniczy,
-do prac wiertniczych,
-koparka, koparko-spycharka,
-ładowarka,
-podnośnik do prac konserwacyjno-montażowych,
-żuraw samochodowy,
4.pojazdu samochodowego określonego w przepisach wydanych na podstawie art. 86a ust. 16 ustawy o podatku od towarów i usług.
Spełnienie wymagań dla ww. pojazdów należy stwierdzić:
1.w przypadku pojazdów określonych w ww. pkt 1) i 2) - na podstawie dodatkowego badania technicznego przeprowadzonego przez okręgową stację kontroli pojazdów, potwierdzonego zaświadczeniem wydanym przez tę stację oraz dowodu rejestracyjnego pojazdu zawierającego odpowiednią adnotację o spełnieniu tych wymagań,
2.w przypadku pojazdu specjalnego - na podstawie dokumentów wydanych zgodnie z przepisami o ruchu drogowym.
Zatem w sytuacji, gdy podmiot ubiegający się o przyznanie pomocy wskaże w dokumentacji aplikacyjnej zakup „pojazdu samochodowego” o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 tony, który zadeklaruje jako samochód ciężarowy, na etapie rozliczenia operacji niezbędnym będzie przedłożenie przez Beneficjenta dokumentów potwierdzających przeprowadzenie dodatkowo badania technicznego, w tym uzyskanie stosownego zaświadczenia i wpisu do dowodu rejestracyjnego potwierdzającego uzyskanie homologacji ciężarowej. Podobnie w przypadku pojazdów specjalnych, ich status muszą potwierdzać stosowne dokumenty homologacyjne wydane na podstawie przepisów prawa o ruchu drogowym oraz wpis w dowodzie rejestracyjnym. W przypadku, gdy na etapie oceny wniosku o przyznanie pomocy pojawią się wątpliwości w zakresie klasyfikacji środka transportu jako odpowiednio: samochód osobowy albo samochód ciężarowy albo pojazd specjalny, niezbędne będzie złożenie wyjaśnień przez podmiot ubiegający się o przyznanie pomocy, w tym, np. dostarczenie interpretacji od kompetentnych organów rejestrujących pojazdy/organów podatkowych. Powyższe dokumenty mogą być wymagane w celu potwierdzenia, że dany środek transportu nie jest, w rozumieniu wyżej wymienionych przepisów, samochodem osobowym przeznaczonym do przewozu mniej niż 8 osób łącznie z kierowcą.
W odniesieniu zaś do możliwości kwalifikowania w ramach poddziałania 19.2 zakresu wskazanego w Pana zapytaniu, należy zauważyć, iż:
- samochody wskazane w ppkt a); e); f); h); i) stanowią pojazdy specjalne w rozumieniu art. 2 pkt 36 ustawy o ruchu drogowym (tj. pojazd samochodowy lub przyczepę przeznaczone do wykonywania specjalnej funkcji, która powoduje konieczność dostosowania nadwozia lub posiadania specjalnego wyposażenia )
- przyczepa wskazana w ppkt g) stanowi przyczepę w rozumieniu art. 2 pkt 50 ustawy o ruchu drogowym (tj. pojazd bez silnika, przystosowany do łączenia go z innym pojazdem)
- motocykl wskazany w ppkt c) stanowi pojazd w rozumieniu odpowiednio art. 2 pkt 45 ustawy o ruchu drogowym (tj. pojazd samochodowy zaopatrzony w silnik spalinowy o pojemności skokowej przekraczającej 50 cm3, dwukołowy lub z bocznym wózkiem – wielośladowy; określenie to obejmuje również pojazd trójkołowy o symetrycznym rozmieszczeniu kół).
Wymienione pojazdy stanowią „środki transportu” w rozumieniu rozporządzenia wykonawczego, tj. podlegają ograniczeniom wynikającym z § 18 ust. 3 rozporządzenia wykonawczego regulującego zasady ustalania wysokości kosztu kwalifikowalnego środka transportu. Ograniczeniom mogą podlegać także quady, o ile z opisu/zakresu operacji wskazanego w dokumentacji aplikacyjnej będzie wynikało, iż pojazdy te będą poruszały się po drogach publicznych.
W odniesieniu natomiast do ppkt b), d) Pana zapytania, zakres stanowią:
- maszyny budowlane (koparko-ładowarka, ładowarka kołowa, gąsiennicowa),
- maszyny stanowiące wyposażenie magazynów, portów, fabryk (wózki widłowe), przystosowane do przewozu materiałów o znacznej masie,
- jednostka pływająca o napędzie żaglowym lub motorowym, w zależności od konstrukcji i wyposażenia służąca najczęściej do celów turystycznych (jacht).
Zakres wymieniony w ppkt b), d) może stanowić koszt kwalifikowalny w rozumieniu rozporządzenia wykonawczego (odpowiednio zgodnie z przepisem § 17 ust. 1 pkt 5 lub § 17 ust. 1 pkt 7) nie podlegający ograniczeniom regulującym zasady ustalania wysokości kosztu kwalifikowalnego środka transportu.
Reasumując w ramach poddziałania 19.2 ograniczeniom „w ujęciu finansowym” podlegają wszystkie środki transportu, bez względu na rodzaj/przeznaczenie środka transportu.
Dodatkowo przypominam, że pomoc w ramach poddziałania 19.2 jest przyznawana w odniesieniu do kosztów kwalifikowalnych, które poza tym, że wpisują się w katalog określony przepisami rozporządzenia wykonawczego, to są również uzasadnione zakresem operacji, niezbędne do osiągnięcia jej celu, racjonalne oraz w przypadku środków transportu nie będą (zgodnie z zasadami przyznawania pomocy de minimis) wykorzystywane do transportu drogowego towarów.
Ad. 2 Metodyka ustalania kosztów kwalifikowalnych środków transportu.
W odniesieniu do sposobu ustalania wysokości kosztów kwalifikowanych środków transportu, metodyka w tym zakresie wynika z przepisu § 18 ust. 3 rozporządzenia wykonawczego, zgodnie z którym przy ustalaniu wysokości pomocy koszty ogólne są uwzględniane w wysokości nieprzekraczającej 10% pozostałych kosztów kwalifikowalnych operacji, a koszty zakupu środków transportu – w wysokości nieprzekraczającej 30% pozostałych kosztów kwalifikowalnych operacji, pomniejszonych o koszty ogólne. Z treści przepisu wynikają dwie zmienne, przy pomocy których powinno nastąpić ustalenie wysokości kosztu zakupu środka transportu, tj. pozostałe koszty kwalifikowalne operacji (obligatoryjnie) oraz koszty ogólne (fakultatywnie, o ile w zestawieniu rzeczowo-finansowym operacji zostaną zadeklarowane przez podmiot ubiegający się o przyznanie pomocy). Poniżej prezentuję na przykładzie podejście do weryfikacji limitów dla kosztów zakupu środków transportu i kosztów ogólnych:
Przykład nr 1:
Zakres rzeczowo-finansowy operacji
- budowa obiektu – 150 tys. zł
- wartość pracy świadczonej nieodpłatnie w wysokości – 20 tys. zł
- zakup środka transportu (z wyłączeniem zakupu samochodów osobowych przeznaczonych do przewozu mniej niż 8 osób łącznie z kierowcą) – 80 tys. zł
przygotowanie dokumentacji projektowej (honorarium architekt – 25 tys. zł
Ustalenie wysokości kosztów kwalifikowalnych
- pozostałe koszty kwalifikowalne operacji bez kosztów ogólnych: – 170 tys. zł
(150 tys. zł budowa obiektu + 20 tys. zł praca własna)
- limit kosztów zakupu środka transportu: – 51 tys. zł
(pozostałe koszty kwalifikowalne bez kosztów ogólnych 170 tys. zł x 30%)
Kwalifikowalne koszty zakupu środka transportu o wartości 80 tys. zł – 51 tys. zł
- limit kosztów ogólnych: – 22,1 tys. zł;
(pozostałe koszty kwalifikowalne 221 tys. zł (170 tys. zł + 51 tys. zł) x 10%
Kwalifikowalne koszty ogólne – 22,1 tys. zł
Koszty kwalifikowalne, które powinny zostać przedstawione w zestawieniu rzeczowo-finansowym:
150 tys. zł (budowa obiektu) + 20 tys. zł (wartość pracy świadczonej nieodpłatnie) + 51 tys. zł (kwalifikowalne koszty zakupu środka transportu) + 22,1 tys. zł (kwalifikowalne koszty ogólne) = 243,1 tys. zł.
Ponadto uprzejmie informuję, iż powyżej przedstawione stanowisko (Ad. 2) nie obejmuje operacji realizowanych w zakresie podejmowania działalności gospodarczej (§ 2 ust. 1 pkt 2 lit. a) w zw. z § 5 rozporządzenia wykonawczego). Pomoc na operację w zakresie podejmowania działalności gospodarczej jest przyznawana jeżeli koszty planowane do poniesienia w ramach operacji mieszczą w katalogu kosztów, o których mowa w § 17 ust. 1 rozporządzenia wykonawczego. Zatem nie ma zastosowania ograniczenie określone w § 18 ust. 3 rozporządzenia wykonawczego odnoszące się do ustalania wysokości kosztów środka transportu.

Zgodnie z § 18 ust. 3 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 24 września 2015 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach poddziałania „Wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 (Dz.U. poz. 1570), koszty zakupu środków transportu są uwzględniane w wysokości nieprzekraczającej 30% pozostałych kosztów kwalifikowalnych operacji, pomniejszonych o koszty ogólne. W przypadku, w którym występują koszty zakupu sprzętu oraz koszty zakupu środka transportu, limit kwalifikowalnych kosztów zakupu (nowego) środka transportu stanowi 30% kwalifikowalnych kosztów zakupu sprzętu.

W odniesieniu do operacji w zakresie podejmowania działalności gospodarczej, przepisy rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 24 września 2015 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach poddziałania „Wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 (Dz.U. poz. 1570), zwanego dalej „rozporządzeniem LSR”, wskazują, że koszty planowane do poniesienia powinny mieścić się w zakresie kosztów, o których mowa w § 17 ust. 1 rozporządzenia LSR i nie obowiązuje 30% limit, o którym mowa w § 18 ust. 3 rozporządzenia LSR.

Zgodnie z § 17 ust. 1 pkt. 6 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 24 września 2015 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach poddziałania „Wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 (Dz. U. poz. 1570), zwanego dalej „rozporządzeniem", do kosztów kwalifikowalnych zalicza się koszty zakupu środków transportu, z wyłączeniem samochodów osobowych przeznaczonych do przewozu mniej niż 8 osób łącznie z kierowcą. Natomiast zgodnie z §18 ust.3 wysokość kwoty pomocy w przypadku zakupu środków transportu określa się w wysokości nieprzekraczającej 30% pozostałych kosztów kwalifikowalnych operacji pomniejszonych o koszty ogólne. Dlatego w przypadku kiedy wartość środka transportu przekracza w/w limit, podmiot ubiegający się o przyznanie pomocy pozostałą jego wartość może pokryć ze środków własnych.

Zgodnie z § 17 ust. 1 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 24 września 2015 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach poddziałania „Wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 (Dz.U. poz. 1570), pomoc na operację w zakresie innym niż określony w § 2 ust. 1 pkt 2 lit. a jest przyznawana w formie refundacji kosztów kwalifikowalnych, do których zalicza się koszty wymienione w tym ustępie. Oznacza to, że w każdym innym zakresie niż „podejmowanie działalności gospodarczej” pomoc ma charakter refundacji kosztów kwalifikowalnych. Zgodnie z obowiązującym stanem prawnym, pomoc w zakresie „podejmowania działalności gospodarczej” ma charakter ryczałtu a nie refundacji, zatem nie ma mowy o kosztach kwalifikowalnych. Niemniej jednak zgodnie z § 5 ust. 1 pkt 3 lit. a pomoc w zakresie podejmowania działalności gospodarczej jest przyznawana jeżeli koszty planowane do poniesienia w ramach operacji mieszczą się w zakresie kosztów, o których mowa w § 17 ust. 1.

Zakup towaru przeznaczonego na sprzedaż nie mieści się w katalogu kosztów kwalifikowalnych określonych w § 17 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 24 września 2015 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach poddziałania „Wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 (Dz.U. poz. 1570).

Zgodnie z § 7 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 24 września 2015 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach poddziałania „Wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 (Dz.U. poz. 1570), zwanego dalej „rozporządzeniem LSR”, pomoc na operację w zakresie rozwijania działalności gospodarczej jest przyznawana, jeżeli podmiot ubiegający się o jej przyznanie wykonuje działalność gospodarczą, do której stosuje się przepisy ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej. Jednocześnie, art. 3 pkt 1 tej ustawy stanowi, że przepisów ustawy nie stosuje się do działalności wytwórczej w rolnictwie w zakresie upraw rolnych oraz chowu i hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego. Zatem do działalności gospodarczej sklasyfikowanej jako „pozyskiwanie drewna” (PKD 02.20), a więc w dziale „leśnictwo”, nie stosuje się przepisów ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej. Oznacza to, że nie jest spełniony warunek przyznania pomocy wskazany w § 7 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia LSR.

Zakup nieruchomości w postaci gruntów lub budynków nie mieści się w katalogu kosztów kwalifikowalnych określonych w § 17 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 24 września 2015 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach poddziałania „Wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 (Dz.U. poz. 1570).

Szczegółowe informacje w tym zakresie zostały zawarte w umowie o przyznaniu pomocy oraz formularzu wniosku o płatność nad wzorami których prace są finalizowane. Jednocześnie należy zauważyć, że zgodnie z § 17 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 24 września 2015 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach poddziałania „Wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 (Dz.U. poz. 1570) w przypadku operacji w zakresie „podejmowania działalności gospodarczej” pomoc nie jest przyznawana w formie refundacji kosztów kwalifikowalnych.

Koszt leasingu nie mieści się w katalogu kosztów kwalifikowalnych określonych w § 17 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 24 września 2015 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach poddziałania „Wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 (Dz.U. poz. 1570).